حجتالاسلام والمسلمین مجید صفدری امام جمعه مهستان:
آیه ۱۰۵ سوره انبیاء از جمله آیات مرتبط با مهدویت می باشد خداوند در قرآن کریم می فرماید:
> وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِى ٱلزَّبُورِ مِنۢ بَعْدِ ٱلذِّكْرِ أَنَّ ٱلْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ ٱلصَّـٰلِحُونَ.
*”و به یقین در زبور پس از ذکر نوشتیم که زمین را بندگان صالح من به ارث خواهند برد.”*
این آیه، از وعدهای الهی خبر میدهد که در کتب آسمانی پیشین نیز ثبت شده و بشارتدهندهی آیندهای روشن است که در آن، صالحان وارث زمین خواهند شد. بیایید این وعده را از منظر مهدویت بررسی کنیم.
وعده الهی؛ تحقق عدالت جهانی
در تفاسیر اسلامی، این آیه به عنوان یکی از مهمترین دلایل قرآنی بر حکومت جهانی امام مهدی (عج) شناخته میشود. علامه طباطبایی در تفسیر «المیزان» بیان میکند:
> *«عباد صالح» در این آیه، اشاره به کسانی دارد که در پرتو ایمان و عمل صالح، شایستگی حکومت بر زمین را پیدا میکنند و مصداق اتم آن، حکومت جهانی حضرت ولیعصر (عج) است که در نهایت، زمین را از عدل و داد لبریز میسازد.»* (المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۳)
در حقیقت، ارث بردن زمین به معنای تحقق حکومتی است که در آن، بندگان شایستهی الهی زمام امور را به دست میگیرند و ظلم و ستم از صفحهی گیتی زدوده میشود. این وعده، دقیقاً همان چیزی است که در احادیث مربوط به ظهور امام مهدی (عج) آمده است.
ارثبری صالحان؛ مصداق روشن در عصر ظهور
در روایات اهلبیت (ع)، این آیه به ظهور حضرت مهدی (عج) تفسیر شده است.
امام باقر (ع) میفرمایند:
> *«هُم أصحابُ المهدیِّ فی آخرِ الزمانِ.»*
> (تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۴۳)
این روایت بیان میکند که بندگان صالحی که وارث زمین خواهند شد، یاران حضرت مهدی (عج) هستند؛ کسانی که در رکاب ایشان برای برپایی عدالت جهانی تلاش خواهند کرد.
بنابراین، این وعدهی الهی در عصر ظهور امام مهدی (عج) به اوج تحقق خود میرسد.
ارث الهی؛ عزت برای مستضعفان
این وعدهی الهی که در زبور و ذکر (تورات و قرآن) آمده است، بشارتی برای مستضعفان و محرومان است که روزی خواهد آمد که وارث زمین خواهند شد. قرآن کریم در سورهی قصص نیز میفرماید:
> وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسْتُضْعِفُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةًۭ وَنَجْعَلَهُمُ ٱلْوَٰرِثِينَ. (قصص: ۵)
در تفاسیر، این آیه نیز به ظهور حضرت مهدی (عج) تفسیر شده و بیانگر آن است که در نهایت، مستضعفان که قرنها مورد ظلم و جور قرار گرفتهاند، با قیام امام عصر (عج) عزت خواهند یافت.
صالحان؛ زمینهسازان ظهور
نکتهی مهم در این آیه آن است که وارثان زمین، بندگان صالح معرفی شدهاند. این نشان میدهد که حکومت جهانی امام مهدی (عج) تنها در سایهی بندگی خالص و آمادگی برای یاری حضرت شکل خواهد گرفت.
علامه طباطبایی در ادامه تفسیر این آیه میگوید:
> *«صلاح در اینجا به معنای اصلاح نفس و جامعه است. کسانی وارث زمین میشوند که ابتدا درون خود را اصلاح کرده و سپس جامعه را به سوی صلاح و تقوا سوق دهند.»* (المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۵)
این امر، مسئولیت ما را در دوران غیبت دوچندان میکند؛ چراکه تنها با رشد معنوی، اخلاقی و اجتماعی است که میتوان زمینهساز حکومت جهانی امام مهدی (عج) شد.
آیندهای روشن؛ تحقق وعدهای الهی
آیهی شریفهی «وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِى ٱلزَّبُورِ…» به روشنی آیندهای را به تصویر میکشد که در آن، تمام زمین در اختیار بندگان صالح خدا قرار میگیرد. این آینده، همان عصر ظهور است که امام مهدی (عج) پرچمدار آن خواهد بود.
در آن روز، جهان شاهد تحولی عظیم خواهد بود؛ عدل و داد جایگزین ظلم و جور میشود و انسانها در سایهی رهبری الهی به آرامش و امنیت واقعی دست مییابند.
امام صادق (ع) در تفسیر این آیه فرمودند:
> *«هو القائم و أصحابه یرثون الأرض.»*
> (بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۵۹)
بنابراین، این آیه نه فقط یک وعده، بلکه بشارتی است که در دل آن، امید به آیندهای روشن و پر از عدالت نهفته است؛ آیندهای که با ظهور حضرت مهدی (عج) تحقق خواهد یافت.
🗓۱۷رمضانالکریم۱۴۴۶
Friday, 2 May , 2025