حجت‌الاسلام والمسلمین مجید صفدری امام جمعه مهستان:
آیه ۱۰۵ سوره کهف به عنوان آیه‌ای که اشاراتی عمیق به مسئله مهدویت دارد:
أُو۟لَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ بِـَٔايَـٰتِ رَبِّهِمْ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتْ أَعْمَـٰلُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ وَزْنًا
آنان که به آیات پروردگارشان و لقای او کفر ورزیدند، پس اعمالشان تباه شد و ما در روز قیامت برایشان ارزشی قرار نخواهیم داد.

در این آیه شریفه، مسئله‌ای بنیادین مطرح شده که ارتباط مستقیم با اعتقاد به امام مهدی (عج) و مسئله مهدویت دارد؛ چراکه “لقاءالله” در تفاسیر شیعه به دیدار با حجت الهی در زمان ظهور نیز تفسیر شده است.

مفهوم “لقاءالله” و پیوند آن با مهدویت

در قرآن کریم، مفهوم “لقاءالله” از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در تفاسیر شیعه، از جمله تفسیر المیزان و تفسیر نورالثقلین، این تعبیر به معنای دیدار و شناخت حجت الهی در زمان خود تفسیر شده است.
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌فرماید:
“لقاءالله” در حقیقت به معنای درک حضور حق تعالی از طریق حجت او بر زمین است. کسی که حجت خدا را در زمان خود نشناسد، در واقع لقاءالله را درک نکرده است.”(المیزان، ج ۱۳، ص ۲۱۲)
از این منظر، شناخت امام زمان (عج) همان شناخت راه حق و اتصال به هدایت الهی است و انکار آن، به معنای دوری از نور الهی و افتادن در تاریکی ضلالت است.
امام صادق (ع) فرمودند:
«من مات و لم یعرف إمام زمانه مات میتةً جاهلیة»
(کافی، ج ۱، ص ۳۷۶)

این روایت به روشنی بیان می‌کند که شناخت امام عصر (عج) نه‌تنها یک معرفت نظری، بلکه پیوندی حیاتی با سرنوشت معنوی انسان دارد.

کفر به آیات الهی؛ انکار ولایت و مهدویت

آیه مورد بحث، به صراحت از کسانی سخن می‌گوید که به “آیات پروردگارشان” کفر ورزیدند. اما مقصود از این آیات چیست؟

در تفاسیر شیعی، از جمله تفسیر نورالثقلین، “آیات الهی” تنها به معجزات و نشانه‌های بیرونی محدود نمی‌شود؛ بلکه مصادیق حقیقی این آیات، ائمه اطهار (ع) و به‌ویژه امام مهدی (عج) هستند.
امام باقر (ع) در تفسیر این آیه می‌فرمایند:
*”نَحنُ آیاتُ اللهِ فی خَلقِهِ، و نحنُ حجَجُ اللهِ علی عِبادِهِ.”*
(تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۱۶۴)
بنابراین، کسانی که به ولایت امام مهدی (عج) کفر بورزند و حقانیت او را انکار کنند، مشمول این آیه خواهند بود؛ چراکه حقیقت ظهور آن حضرت، بروز کامل آیات الهی بر زمین است.

حبط اعمال؛ نابودی نتیجه تلاش‌ها در عصر غیبت
یکی از هشدارهای جدی این آیه، مسئله “حبط اعمال” است. به این معنا که با انکار امام عصر (عج)، تمام اعمال انسان بی‌اثر می‌شود. اما چگونه؟

فخر رازی در تفسیر کبیر می‌گوید:
*”حبط عمل، زمانی رخ می‌دهد که اساس ایمان سست باشد. اگر انسان ولی خدا را نشناسد، اعمالش همچون سرابی است که تشنه آن را آب پندارد، اما چیزی جز خسران نخواهد یافت.”* (تفسیر کبیر، ج ۲۰، ص ۱۰۶)
شناخت امام زمان (عج)، کلید قبولی اعمال است؛ چراکه ولایت او، حلقه اتصال میان خلق و خالق است. اگر این پیوند برقرار نباشد، عبادت‌ها و اعمال انسان به مقصد نخواهد رسید.

معیار سنجش در قیامت؛ پیوند با امام عصر (عج)
آیه در انتها می‌فرماید:
*”فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ وَزْنًا”*
در روز قیامت، ارزش انسان‌ها بر اساس میزان پیوند قلبی و عملی با امام زمانشان سنجیده خواهد شد.
امام صادق (ع) می‌فرمایند:
*”الامامُ هو الميزانُ في القیامة؛ فمن ثَقُلَت به مَوازينُه فهُو ناجٍ، و من خَفَّت به فإلى النار.”*
> (بحارالأنوار، ج ۷، ص ۳۱۳)
یعنی میزان اعمال در قیامت، شناخت و اطاعت از امام است. کسی که امام زمانش را نشناسد و در مسیر هدایت او گام برندارد، هیچ ارزشی در پیشگاه الهی نخواهد داشت.

عصر ظهور؛ تحقق نهایی وعده الهی
در عصر ظهور، این آیه شریفه به طور کامل تحقق می‌یابد؛ چراکه امام مهدی (عج) به عنوان مصداق اتم “لقاءالله”، پرده از حقیقت برمی‌دارد و با آمدن او، چهره حق نمایان شده و باطل ریشه‌کن می‌شود.
در آن دوران، تنها کسانی که به امام (عج) ایمان داشته و پیرو او باشند، در زمره رستگاران قرار خواهند گرفت و آنان که در زمان غیبت، نسبت به حجت الهی معرفت پیدا نکردند، در زمره کسانی خواهند بود که خداوند اعمالشان را بی‌ارزش می‌شمارد.

آیه ۱۰۵ سوره کهف، تذکری است برای همه ما که در عصر غیبت قرار داریم. این آیه، ندایی از جانب پروردگار است که ما را به معرفت امام زمان (عج) و انتظار ظهورش دعوت می‌کند؛ چراکه تنها راه نجات و رستگاری، اتصال به ولایت و نور هدایت اوست.
🗓۱۶رمضان‌الکریم۱۴۴۶