نقش محوری ائمه اطهار در تاسیس حکومت اسلامی
هدف غایی ائمه اطهار (ع) برپایی جامعه‌ای مبتنی بر آموزه‌های اصیل اسلام بوده است. تحقق این آرمان بزرگ، بدون تشکیل حکومت اسلامی که ضامن اجرای احکام و قوانین الهی باشد، امری ناقص و ناتمام خواهد بود.
در طول تاریخ امامت، شاهد تلاش‌ها و مجاهدت‌های ائمه (ع) در راستای تاسیس و استقرار حکومت اسلامی هستیم. هرچند شرایط سیاسی و اجتماعی در دوران هر امام متفاوت بود، اما هدف نهایی، یعنی برپایی جامعه‌ای توحیدی و عدالت‌محور، همواره مدنظر ایشان بوده است.
شواهد تاریخی بر این مدعا دلالت دارند:
• مبارزات سیاسی ائمه: ائمه اطهار (ع) در مقاطع مختلف، با ظلم و ستم حاکمان وقت به مقابله برمی‌خاستند و از حقوق مظلومان دفاع می‌کردند. این مبارزات، چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم، زمینه‌ساز ایجاد جامعه‌ای مطلوب و مبتنی بر آموزه‌های اسلام بود.
• تربیت شاگردان و یاران: ائمه (ع) با تربیت شاگردان و یاران فاضل و متعهد، بستر را برای ترویج معارف اسلامی و آماده‌سازی زمینه‌های تاسیس حکومت اسلامی فراهم می‌کردند. این شاگردان در دوران‌های مختلف، به عنوان مبلغان و حاملان اندیشه اهل بیت (ع) به ایفای نقش می‌پرداختند.
• تبیین احکام و قوانین اسلامی: ائمه اطهار (ع) با تبیین احکام و قوانین اسلام در زمینه‌های مختلف، از جمله فقه، سیاست، اقتصاد و اجتماع، نقشه راهی را برای اداره جامعه بر اساس آموزه‌های الهی ارائه می‌کردند. این تعالیم، چراغ راهی برای مسلمانان در جهت برپایی جامعه‌ای آرمانی بود.
• ارائه الگوی حکمرانی مطلوب: ائمه اطهار (ع) با ارائه نمونه‌های عملی از حکمرانی عادلانه و مبتنی بر شریعت، الگوی مطلوبی از حکومت اسلامی را به تصویر می‌کشیدند. این الگو، همواره در ذهن و اندیشه مسلمانان باقی می‌ماند و آنها را به تلاش برای تحقق آن ترغیب می‌کرد.
ابعاد امامت و ضرورت حکومت اسلامی:
امامت در مذهب شیعه، دارای ابعاد گسترده‌ای است که شامل ریاست دین و دنیا، یعنی رهبری معنوی و سیاسی جامعه می‌شود. از این منظر، ائمه اطهار (ع) نه تنها وظیفه‌ای دینی در تبیین معارف و هدایت انسان‌ها داشتند، بلکه رسالت سیاسی را نیز در جهت اقامه حکومت اسلامی و اجرای احکام الهی بر عهده داشتند.
تفاوت در روش‌ها، اتحاد در هدف:
درست است که شرایط و مقتضیات هر دوره، شیوه‌های مبارزاتی و تلاش‌های ائمه اطهار (ع) را تحت تاثیر قرار می‌داد، اما هدف نهایی، یعنی برپایی حکومت اسلامی، همواره مدنظر ایشان بوده است. گاه شرایط ایجاب می‌کرد که ائمه (ع) به صورت تقیه عمل کنند و از روش‌های مسالمت‌آمیز برای ترویج معارف اسلام و آماده‌سازی زمینه‌های حکومت اسلامی استفاده کنند. در دوره‌های دیگر نیز، شاهد اقدامات صریح‌تر و قاطع‌تر ایشان در جهت مقابله با ظلم و ستم و احقاق حقوق مظلومان هستیم.

نقش ائمه اطهار (ع) در تاسیس حکومت اسلامی، نقشی محوری و اساسی است. تلاش‌ها و مجاهدت‌های ایشان در طول دوران امامت، همواره در جهت برپایی جامعه‌ای مبتنی بر آموزه‌های اصیل اسلام و اجرای احکام الهی بوده است. گرچه شرایط و مقتضیات هر دوره، شیوه‌های مبارزاتی ایشان را تحت تاثیر قرار می‌داده، اما هدف نهایی، یعنی تاسیس حکومت اسلامی و تحقق آرمان شهر توحیدی، همواره مدنظر ایشان بوده و هست.