حجت‌الاسلام والمسلمین مجید صفدری امام جمعه مهستان:
تغییر و تحول سال، با تغییر و تقدیر انسان در شب‌های قدر پیوندی عمیق دارد. همان‌گونه که طبیعت در آغاز بهار از خواب زمستانی بیدار می‌شود، انسان نیز می‌تواند در این لحظات نورانی، از خواب غفلت برخیزد و جان خویش را در مسیر کمال قرار دهد. دعای معروف «یا مُقَلِّبَ القُلوبِ وَ الأَبصارِ، یا مُدَبِّرَ اللَّیلِ وَ النَّهارِ، یا مُحَوِّلَ الحَولِ وَ الأَحوالِ، حَوِّل حالَنا إلی أحسَنِ الحالِ» تنها زمزمه‌ای برای تغییر سال نیست، بلکه فریادی برای رهایی از زندان نفس و تولدی دوباره در سایه‌ی تجلی حق است.

سوء حال؛ زندان نفس و موانع رشد

«سوء حال» یعنی آن حال ناخوشایندی که ریشه در ضعف‌های روحی و بندهای نفسانی دارد؛ همان بندهایی که انسان را از حرکت در مسیر کمال بازمی‌دارد. جهل، عُجب، تکبر، حرص، حسد، دل‌بستگی به دنیا و دیگر بیماری‌های روحی، موانعی هستند که همچون زنجیر بر دست و پای جان آدمی پیچیده‌اند. هر لحظه‌ای که انسان در دام این صفات گرفتار باشد، از مسیر قرب الهی دور شده است.

احسن الحال؛ تجلی کمالات انسانی

اما «احسن الحال» نقطه‌ی مقابل این وضعیت است. احسن الحال یعنی دستیابی به آن کمالاتی که خداوند به‌عنوان هدف خلقت در وجود انسان به ودیعه گذاشته است. نقطه‌ی آغاز این تحول، شناخت مسیر حق و پیمودن آن است. امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در نهج‌البلاغه می‌فرمایند:
*”قِیمَةُ كُلِّ امْرِئٍ مَا یُحْسِنُهُ”*؛ ارزش هر انسانی به‌اندازه‌ی نیکویی و احسان اوست.

محسن کسی است که خوبی‌ها را بشناسد و به آن‌ها عمل کند؛ هرچه در این مسیر بیشتر پیش رود، به کمال نزدیک‌تر می‌شود. این مسیر، پایانی ندارد؛ چرا که کمال انسانی بی‌نهایت است و هرگامی که به جلو برداشته شود، دری تازه از معرفت و رشد گشوده خواهد شد.

دو رکن اصلی برای رسیدن به احسن الحال

احسن الحال، دو ویژگی اساسی دارد که بدون آن‌ها این تحول ممکن نخواهد بود:

تقوا: پرهیزگاری و مراقبت از قلب و رفتار، نخستین گام در مسیر رشد است. تقوا به معنای حفظ جان از لغزش‌ها و دوری از گناه است.

صبر: استقامت و پایداری در برابر سختی‌ها، شرط حرکت در این مسیر است. انسان در مسیر تحول، با موانع و چالش‌های بسیاری مواجه می‌شود که بدون صبر، توان گذر از آن‌ها را نخواهد داشت.

تحول حقیقی در سایه‌ی معرفت و عمل

تغییر و تحول، تنها با دعا و آرزو محقق نمی‌شود؛ بلکه نیازمند مجاهدت با نفس و حرکت در مسیر حق است. هر سال نو، فرصتی است برای آنکه به خویش بنگریم و دریابیم که چقدر در مسیر احسن الحال گام برداشته‌ایم. شب‌های قدر، نقطه‌ی اوج این تحول است؛ لحظاتی که تقدیر انسان برای یک سال رقم می‌خورد و می‌تواند نقطه‌ی آغاز رهایی از سوء حال و رسیدن به احسن الحال باشد.